Türkiye’nin ikinci büyük gölü olan ve ekolojik dengede kritik öneme sahip Tuz Gölü, son 35 yılda alarm veren bir değişim geçirdi. 1987-1990 yılları arasında yapılan ölçümlerde yaklaşık 130 bin futbol sahası büyüklüğünde sulu havzaya sahip olduğu belirlenen Tuz Gölü, bugün sadece 13 bin futbol sahası kadar bir alanı kaplayan su yüzeyine sahip. Bu dramatik değişim, başta kuraklık olmak üzere, bilinçsiz tarımsal sulama ve iklim değişikliğinin etkilerini gözler önüne seriyor.
Kuraklık, Tarımsal Baskı ve İklim Değişikliği Tuz Gölü’nü Yok Ediyor
Uzmanlar, göldeki küçülmenin ana nedenleri arasında iklim değişikliği, azalan yağış miktarı, yer altı su seviyelerindeki düşüş ve tarımsal sulama amaçlı yapılan aşırı su çekimi gibi etkenleri gösteriyor. Tuz Gölü, yüzey alanı bakımından Türkiye’nin en büyük tuz üretim merkezlerinden biri olmasının yanı sıra, flamingolar gibi birçok kuş türü için de yaşamsal öneme sahip bir sulak alan konumunda bulunuyor.
Tuz Gölü’nün Ekosistemi Tehlikede: Flamingolar Yuva Bulamıyor
Her yıl binlerce flamingonun göç rotasında yer alan Tuz Gölü, artık kuşlar için yaşanabilir bir alan olmaktan çıkıyor. Suyun çekilmesiyle birlikte gölde yaşayan mikroorganizmalar, yosunlar ve diğer canlılar da yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Bu durum, sadece kuş popülasyonunu değil, göl çevresindeki tarım faaliyetlerini ve bölge halkının geçim kaynaklarını da etkiliyor.
Verilerle Tuz Gölü: 35 Yılda %90’a Yakın Su Kaybı
📌 1987-1990 yılları arası: Yaklaşık 130 bin futbol sahası büyüklüğünde sulu alan
📌 2024 itibarıyla: Yaklaşık 13 bin futbol sahası büyüklüğünde sulu alan
📌 Su kaybı: Yaklaşık %90 oranında azalma
📌 Kritik seviyeler: Yer altı su seviyelerinde tehlikeli düşüşler
Uzmanlardan Uyarı: Gölü Kurtarmak İçin Geç Kalmayalım
Jeoloji mühendisleri ve çevre bilimciler, Tuz Gölü’nün geleceği için acil eylem planı gerektiğini vurguluyor. Özellikle yer altı su kullanımına yönelik sıkı denetimler, tarımsal sulama yöntemlerinin modernize edilmesi ve sulak alanların korunmasına yönelik devlet destekli projelerin artırılması gerektiği belirtiliyor.
“Tuz Gölü gibi doğal zenginliklerimiz yok olursa sadece çevresel değil, ekonomik ve sosyal sorunlar da beraberinde gelecektir. Gölün kurtarılması için son dönemece girmiş bulunuyoruz.”
Tuz Gölü İçin Umut Var Mı?
Tuz Gölü için hâlâ umut var. 2023 yılında başlatılan bazı restorasyon projeleri, göle su taşıma çalışmaları ve çevresel bilinçlendirme kampanyaları, gölün tamamen kurumasının önüne geçebilir. Ancak bu çabaların sürdürülebilir olması için uzun vadeli stratejilere ihtiyaç duyuluyor.
